“Piękno na to jest, by zachwycało do pracy - praca, by się zmartwychwstało.” Cyprian Kamil Norwid
Niezwykły świat Isaaca Bashevisa Singera
16 czerwca w Liceum Ogólnokształcącym im. C. K. Norwida w Radzyminie odbyła się sesja popularnonaukowa poświęcona twórczości Isaaca Bashevisa Singera oraz historii społeczności żydowskiej w przedwojennym Radzyminie. Patronat nad przedsięwzięciem objął Dyrektor Radzymińskiego Ośrodka Kultury i Sportu pan Mirosław Jusiński.
Sesja popularnonaukowa w Norwidzie
Tematyka sesji wzbudziła duże zainteresowanie. Liceum odwiedzili m.in. wicestarosta powiatu wołomińskiego Konrad Rytel, burmistrz Radzymina Zbigniew Piotrowski, wiceprzewodnicząca Rady Powiatu pani Marta Rajchert, radni oraz mieszkańcy Radzymina. Spotkanie otworzyła Dyrektor Liceum dr Urszula Zimińska. Tegorocznej sesji przyświecało hasło „Niezwykły świat Isaaca Bashevisa Singera”. Młodzież Liceum w ten sposób upamiętniła Laureata Literackiej Nagrody Nobla z 1978 roku, żydowskiego pochodzenia, który w okresie przedwojennym mieszkał przez krótki czas w Radzyminie. Do dziś zachowała się kamienica przy ulicy Stary Rynek 7, w której mieszkał noblista. Warto wiedzieć, że ślady Radzymina odnaleźć można w powieści Singera „Urząd mojego ojca” , w której pisze „Radzymin stał się ośrodkiem nowej rabinackiej dynastii, założonej przez reba Jekełe, cadyka uprzednio związanego z dworami chasydzkimi w Kocku i Przysusze. Obdarowywał on kobiety, które się do niego zgłaszały, zaczarowanymi monetami i kawałkami bursztynu, mającego właściwości lecznicze”.
„Sztukmistrz z Lublina” w nowej odsłonie
Sesję rozpoczęli uczniowie od prezentacji spektaklu słowno-muzycznego, opartego na motywach powieści „Sztukmistrz z Lublina”. W magiczny świat Singera wprowadzili widzów aktorzy Szkolnego Koła Teatralnego: Piotr Przytulski, Kacper Rudnik oraz soliści Szkolnego Zespołu Muzycznego „Anima Mea”: Magdalena Janicka i Karol Bąk, laureat wielu konkursów ogólnopolskich, sesyjnie koncertujący m.in. z chórem Uniwersytetu Wrocławskiego i Piotrem Rubikiem.
Prelegenci
W kolejnej części sesji głos zabrali prelegenci: dr Jakub Weitzner i Władysław Kolatorski. Dr Jakub Weitzner obecnie jest wykładowcą na Uniwersytecie Warszawskim oraz współpracuje z Teatrem Żydowskim w Warszawie, wcześniej wykładał na uniwersytetach w Jerozolimie, w Tel-Aviv'ie i Nowym Jorku. Dr Weitzner wygłosił wykład „Singer – mistrz żydowskiej demonologii”. Z kolei z historią społeczności żydowskiej w Radzyminie zapoznał słuchaczy pan Władysław Kolatorski, nauczyciel historii, badacz historii Radzymina.
Konkurs
W konkursie towarzyszącym sesji - „Niezwykły świat Isaaca Bashevisa Singera” wzięło udział 50 uczestników. Konkurs przeprowadzono w trzech kategoriach: esej, prezentacja multimedialna i praca plastyczna, w dwóch grupach wiekowych (gimnazjum i liceum). Na poziomie gimnazjum zwyciężyli: w kategorii esej Rut Panek z Zespołu Szkół w Słupnie, w kategorii prezentacja multimedialna Natalia Podlaska i Maciej Marcinkiewicz z Gimnazjum nr 1 im. mjr. Stefana Waltera w Radzyminie, a w kategorii praca plastyczna bez konkurencyjna okazała się Agata Romsicka także z Gimnazjum nr 1 w Radzyminie. Z kolei finaliści konkursu skierowanego do uczniów Liceum zaprezentowali swoje prace uczestnikom sesji. Uczestnicy sesji wysłuchali fragmentu eseju autorstwa ucznia klasy I Mateusza Pecia, zapoznali się także z prezentacją multimedialną przedstawioną przez uczennice klasy II, Natalię Niedzieską i Joannę Kostrzewę. W kategorii praca plastyczna na poziomie liceum laureatką została Joanna Wojcieszkiewicz, uczennica klasy I.
Dyskusja
Zakończenie sesji zdominowała dyskusja odnośnie twórczości Singera i obecności Żydów w Radzyminie. Mieście, w którym dzieje radzymińskich Żydów wpisały się w część jego historii. Niestety, dzisiaj trudno jest tu odnaleźć ślady materialne bytności społeczności żydowskiej. Opuszczony cmentarz, kilka kamienic to wszystko, co pozostało z dawnej świetności. Trudno uwierzyć, że w przedwojennym Radzyminie ludność żydowska stanowiła około 50% mieszkańców miasta. Dawny Radzymin to prawdziwa Singerowska prowincja, ujmująca czarem małych uliczek, kamienic i sklepików. Tego świata już nie ma, ale jego czar pozostał, chociażby na starych fotografiach czy w książkach Singera. Uczniowie Liceum im. C. K. Norwida w Radzyminie nadali temu światu nowe życie, odkryli przeszłość i rozbudzili zainteresowanie twórczością Singera.
Maria Różycka
